Erol Güneş

Illustrator / Bak 12
www.erolgunes.com

English

Türkçe

You received your education as a graphic design concentrator in the State Academy of Fine Arts, or with its current name Mimar Sinan Fine Arts “University”. The fact that the ‘academy’ was turned into a ‘faculty’ in itself, demonstrates how arts education in Turkey evolved. How do you evaluate the condition of art schools in your country? If you has unlimited authority, what would you change first?

The State Academy of Fine Arts was turned into Mimar Sinan one year before my graduation. My dream of graduating the academy was ruined once because of the migration during my high school years. I remember being very upset. I linked this inexplicable situation to the narrow perspectives of high bureaucrats who approach our education system as a “train or ferry schedule”. I still think so.

Nonetheless, I am not pessimistic. Art education in Turkey can be maintained thanks to the endless efforts of valuable names like Süleyman Saim Tekcan, who used to be my teacher in college, Professor Tevfik Fikret Uçar, who runs the Graphics Department in Anadolu University, etc. If I had unlimited power, I would rid all the institutions that require special talent from the menatlity of ‘cooperations’.

In our country that can never reach the desired level of profession institutions and their qualities, you witnessed the foundation of The Association of Illustrators in Turkey. After a few glamorous and impressive exhibitions, this association anounced that it would stop functioning. What was the main reason behind this? Why do the visual arts people in Turkey have difficulty in coming together?

Lack of consciousness. This is the shortest way I can explain this sad situation. It is because the principle of “Unity brings Power” is only used in conversations. The members were supposed to see each other as colleagues, not rivals. Defending one’s benefit should have meant defending all’s.

In today’s economic conditions, people prefer to save their own boat and inadvertently force the other captains to do the same. However, rivalry and competition should be based on quality, not on prices.

You started working as an independent illustrator after the period you worked for advertisement, and for 7 years you performed with your pencil, brush and paints. When 1996 came, you switched to computers with a radical decision. Can you share your experiences from this transition period which must have had its problems s well as its advantages?

I am slightly stubborn about almost everything. I have needed support from many people even for a small development in my life. And I always regretted wasting so much time afterwards. This is how I switched to computers. My friend’s persuasion efforts lasted for a year. I was dazzled by the opportunities that computers presented. Limitless trial ways. You can fix your mistakes after 1,2,... even 5 days. On the other hand, I could not even touch my own work. I could not hold it in my hand, and look at it from every corner of the room. I could not frame it and hang it on my wall. An illustration on paper was a living object for me. However, even if what was on the computer was mine, I could not touch it or feel it. A strange feeling... I got used to the computer in not such a long time... And it got used to me.

I can never forget; it had been two days since I purchased my first computer. I was called from an agency and the work was described. I told my friend who was the art director that I just got a computer and did not know which buttons to press, so I could not take the job. I could not convince him, and had to get the job. With my friend who convinced me about computers, we produced work that would win awards in the UK months later.

I told how everyting should be like. He kept pushing the buttons. That was my hardest experience. I could not touch it...

If you had the chance of time travel, when, where and with whom would you want to share a table with? What would you want to ask them or tell them the most?

Vincent Van Gogh. What do his eyes see... I adore Van Gogh. In addition to that, I would have loved to talk to those ‘primitives’ who drew on the walls of the Lascaux cave. I, the ‘modern’ being, was influenced by my books and the ones that preceded me. What was their inspiration?

Are you interested in cinema? If yes, what kinds of movies and which directors do you find closer to yourself in terms of visual persperctive?

I am only interested as a viewer. I love documentaries. I love the style of Steven Spielberg.

Illustrator Sahin Karakoc, who was our guest on the third issue of Bak Magazine said: “I would stock up paper, brushes, and canvas because theyr were higher quality back then, and paint constantly” when we asked him what he would have done if he had the chance to go back to his 20s with his current experience. How would you use this opportunity?

I would have been sailing for 27 years... Being a sailor was my chilhood dream. Traveling, seeing, knowing... Not by surfing the internet and looking at postcards. To see what people do and how they do it, get to know them, see the beauty of the world and live through it...

If there was a country in the world called Erol Gunes; where would it be, what kind of a flag it would have, what would its people do and what language would they speak? What would be the first article of its Constitution?

It would definitely be in the North. It has have a climate with moderate summers and tough winters. I love winter and snow. An insanity from my childhood... The flag would have been skyblue. It is the symbol of cleanliness and eternity for me. People would speak in a language that everyone understands, and could do any job that would not harm the environment. The first article would be; “This is our home”.

The dreams of youth leave their place to reality and life struggle as you grow up and as families are formed. As someone who had been thorugh this experince, what would you advise to art students in universities in Turkey?

First, I advise them to talk to people from this area. Dreams of school rarely come true in real life. And, in relevant schools, although there are illustration sections, illustration is not taught properly. It is impossible to teach anyway. Just good drawing does not suffice. Young candidates have to follow the professionals constantly. They can reach incredible sources through Internet. They have to observe a work on a certain subject and think of alternative ways to do it. I definitely advise them to work as an intern in an advertisement agency during the summer. They will learn how things are done. So, they would know what is being asked of them and how to do things when they become illustrators. Also, they should not be offended because this is a job that you start as a ‘rookie’ like every other job. It is to be remembered that their expertise (that I still have not reached), and the good money can only be achieved through the amount of work and effort.

Can you tell us the names of the ilustrators and painters that you like and follow in Turkey and worldwide? What are their distinguishing features according to you?

David Kimble, the expert on airbrush of cross section cars and mechanical pieces. Amazing effort and fragile labor... I have always been jealous of David Grove. And, why would I lie, I would like to be like Şahin Karakoç.

Theme of the 12th issue of Bak Magazine is “Red”. What does this word mean to you? What do you picture when you think of Red.

I would like to congratulate the creators of Red Awards now that I have the opportunity. When “Red” did not exist, I would have thought of gypsy wedding, wine, blood, rose etc. Now I think of the award ceremony...

Bugünkü adı Mimar Sinan Güzel Sanatlar "Üniversitesi" olan Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nin Grafik bölümünde eğitim gördünüz. Sadece akademinin fakülteye dönüştürülmesi olayı bile, Türkiye'deki sanat eğitiminin nasıl bir noktaya getirildiğini gözler önüne seriyor. Siz ülkenizdeki sanat okullarının durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Elinizde sınırsız yetki olsaydı öncelikli olarak neleri değiştirmek isterdiniz?

Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, mezun olmama bir yıl kala, Mimar Sinan Üniversitesi’nin bir fakültesi haline getirilmişti. Göç nedeniyle, lise yıllarımda akademi mezunu olma hayalim zaten bir kez suya düşmüştü. Çok üzüldüğümü hatırlıyorum. Bu anlaşılmaz durumu, eğitim sistemimizi "tren veya vapur sefer tarifesi" gibi düzenleyen ilgisiz ilgili çok, ama çok üst düzey bürokratların daracık bakış açılarına bağlamıştım. Bu görüşüm devam ediyor.

Yine de karamsar değilim. Üniversitedeyken hocam olan Süleyman Saim Tekcan, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Grafik Bölüm Başkanı Profesör Tevfik Fikret Uçar ve birçok degerli üstadların tükenmez çabaları sayesinde Turkiye'deki sanat eğitimi hayat buluyor. Sınırsız yetkim olsaydı, özel yetenek gerektiren tüm eğitim kurumlarını "kooperatif" zihniyetinden kurtarırdım elbet.

Meslek kuruluşları ve nitelikleri konusunda hiçbir zaman istenen düzeye gelemeyen ülkemizde, Türkiye İllüstratörler Derneği'nin kuruluşuna tanıklık ettiniz ve derneğin üyeleri arasında yer aldınız. Birkaç görkemli ve etkileyici sergi etkinliğinin ardından İllüstratörler Derneği, faaliyetlerini durdurma kararı aldı. Bu kararın altında yatan neden neydi? Türkiye'de görsel sanat icra eden kişiler, bir araya gelmekte neden güçlük çekiyorlar?

Bilinç eksikliği. En kısa yoldan tarif edebilirim bu üzücü durumu. "Birlikten kuvvet doğar" ilkesi, sohbetler sırasında basit bir cümle olarak geçtiği içindir herhalde. Üyelerin, birbirlerini, rakip olarak değil, meslektaş olarak görmeleri gerekiyordu. Birinin çıkarını gözetmek, hepsinin çıkarını gözetmek demektir.

Günümüz ekonomik şartlarında insanlar, "gemisini kurtaran kaptan" ünvanını tercih ediyor ve o gemiyi kurtarmak adına farkında olmadan diğer kaptanları da aynı şekilde davranmaya zorluyorlar. Oysa rekabet ve mücadele, fiyat konusunda değil, daha kaliteli çalışmalarla olmalı.

Reklam ajanslarında bulunduğunuz dönemin ardından serbest illüstratör olarak çalışmaya başladınız ve 7 yıl boyunca kalemleriniz, fırçalarınız ve boyalarınızla eserler ortaya koydunuz. 1996 yılına gelindiğinde ise radikal bir değişiklikle bilgisayar ortamına geçtiniz. Sağladığı çok önemli avantajların yanında geçiş sürecinde yaşattığı sancıların da gözardı edilemeyeceği bu dönemde yaşadıklarınızı bizimle paylaşır mısınız?

Ben her konuda biraz inatçıyımdır. Hayatıma yenilik getirecek en ufak bir atılım için bile birçok kişinin telkinlerine ihtiyacım olmuştur ve olmaktadır. Tabi ki sonra da bu kadar zaman kaybettiğime hep pişman olmuşumdur. Bilgisayara da bu şekilde geçtim. Arkadaşımın ikna çabaları bir yıl sürdü. Bilgisayarın sunduğu olanaklar karşısında nutkum tutulmuştu. Sınırsız deneme yolu. Çalışma sırasında meydana gelen hatalar, 1, 2, ... 5 gün sonra bile düzeltilebilir. Diğer yandan, karşımda özenle yaptığım bir çalışmaya dokunamıyordum bile. Elime alıp, odanın istediğim köşesine koyup bakamıyordum. Ya da çerçeveye koyup asamıyordum. Kağıt üzerine yapılmış bir illüstrasyon bana canlı, nefes alan bir nesne gibi gelirdi. Oysa bilgisayardaki benim olmasına rağmen, ona dokunamıyordum, el süremiyordum. Tuhaf bir duygu...
Uzun sayılamayacak bir sürede alıştım bilgisayara... O da bana.

Hiç unutamam; ilk bilgisayarımı alalı iki gün olmuştu. Bir ajanstan çağrıldım ve bilgisayarda yapılması gereken çalışmalar talep edildi. Sanat yönetmeni olan arkadaşıma bilgisayarımı yeni aldığımı ve hangi tuşa basacağımı bile bilmediğim için bu işi alamayacağımı söyledim. İkna edemedim ve almak zorunda kaldım. Beni bilgisayara "bulaştıran" arkadaşımla birlikte üç günde, alnımızın akıyla, aylar sonra İngiltere’de ödül alacak bir çalışma meydana getirdik.

Ben neyin nasıl olması gerektiğini söyledim. O ise tuşlara basıp durdu. Yaşadığım en büyük zorluk buydu. Hani dokunamıyorum ya...

Zamanda yolculuk yapma şansınız olsaydı, tarihin hangi döneminde, hangi sanatçı veya sanatçılarla aynı sofrayı paylaşmak isterdiniz? Onlara en çok sormak veya söylemek isteyeceğiniz şey ne olurdu?

Vincent Van Gogh. Gözleri neyi görüyor... Tapıyorum Van Gogh'a.
Diğer yandan Lascaux mağarası duvarlarına resim yapmış o "ilkel" insanlarla konuşmak isterdim. Ben, "modern" insan, kitaplardan başka illüstratörlerin yaptıklarına baktıkça etkilenip, illüstrasyon yapmaya heveslendim. Onlar kimden heveslendi?

Sinema ile ilgileniyor musunuz? Yanıtınız evet ise, hangi tür filmleri ve görsel bakış açısı bağlamında hangi yönetmenlerin tarzlarını beğeniyorsunuz?

Sinema ile sadece bir seyirci olarak ilgileniyorum. Belgesel nitelik taşıyan filmlere bayılırım. Tarzını en çok beğendiğim yönetmen ise Steven Spielberg.

Bak Dergisi'nin üçüncü sayısında konuk ettiğimiz illüstratör Şahin Karakoç, bugünkü tecrübe ve birikimleriyle 20'li yaşlarına geri dönme fırsatını yakalasaydı neler yapardı diye sorduğumuzda şu yanıtı vermişti; "O zamanlar daha kaliteli olduğu için bol bol kağıt, fırça ve tuval depolayıp kimseyi dinlemeden sürekli resim yapardım." Siz bu ayrıcalığı nasıl değerlendirirdiniz?

27 yıldır denizleri dolaşıyor olurdum. Denizci olmak çocukluk hayalimdi. Gezmek, görmek, tanımak... İnternette dolaşarak, kartpostallara bakarak değil. İnsanların neyi, nasıl ve niçin yaptıklarını görmek, onları tanımak, dünyadaki güzellikleri görmek ve onları yaşamak...

Dünyada Erol Güneş adında bir ülke olsaydı; hangi coğrafyada bulunur, nasıl bir bayrağa sahip olur, insanları hangi dili konuşup hangi işlerle uğraşırlardı? Anayasasının ilk maddesinde nasıl bir tanım yer alırdı?

Kesinlikle kuzeyde olurdu. Yazları ılıman, kışları sert geçen bir iklimi olmalı. Kış ve kar delisiyim. Çocukluğumdan kalan bir delilik... Bayrağı gök mavisi olurdu. Temizliğin ve sonsuzluğun simgesidir benim için. İnsanlar birbirini ‘anlayacakları’ dili konuşurlardı ve doğaya zarar vermeyecek her işi yapabilirlerdi. Anayasanın ilk maddesi; “Burası bizim evimizdir”.

Gençlikte kurulan hayaller, yaş ilerledikçe ve yeni aileler kuruldukça, yerlerini gerçekliğe ve yaşam mücadelesine bırakıyorlar. Bu deneyimi yaşamış biri olarak; bugün, üniversitelerinde sanat eğitimi alan ve Türkiye'de illüstrasyon alanında kariyer yapmak isteyen genç sanatçı adaylarına neler söylemek istersiniz?

Öncelikle, bu alanda emek veren kişilerle konuşmalarını tavsiye ediyorum. Okulda kurulan hayaller çok ama çok ender olarak hayattaki gerçeklerle örtüşüyor. Ayrıca, ilgili okullarda illüstrasyon dersleri olmasına rağmen, illüstrasyon öğretilmiyor. Öğretmek de zaten olanaksız. Sadece iyi çizmek yetmiyor. Genç adayların sürekli "profesyonelleri" takip etmeleri gerekiyor. İnternet sayesinde inanılmaz boyuttaki kaynaklara ulaşabilirler. Belli bir konu ile ilgili yapılmış bir çalışmayı inceleyip, başka bir şekilde nasıl yapılabilir diye kafa yormaları gerekiyor. Yaz tatillerinde bir reklam ajansında stajyer olarak çalışmalarını kesinlikle tavsiye ederim. Ajansta nelerin nasıl yapıldığını öğreneceklerdir. Dolayısıyla illüstratör olduklarında kendilerinden ne istendiğini ve bunu nasıl yapacaklarını bileceklerdir. Ve sakın alınmasınlar ama her işte olduğu gibi burada da "çıraklıktan" başlanır. Ustalığa (ben henüz ulaşamadım) ve iyi ücrete ulaşma süresinin, gösterecekleri çabaya ve sarfedecekleri emeğe bağlı olduğunu unutmamaları gerekir.

Türkiye'de ve dünyada, çalışmalarını beğeniyle takip ettiğiniz ressam ve illüstratörlerin isimlerini bizimle paylaşır mısınız? Sizce onları, diğerlerinden farklı kılan özellikler nelerdir?

Kesit otomobil ve mekanik parça airbrush ustası David Kimble. Müthiş emek ve hassas işçilik... David Grove'u hep kıskanmışımdır. Ayrıca niye yalan söyleyeyim, Şahin Karakoç gibi olmak isterdim.

Bak Dergisi'nin 12. sayısındaki konumuz "Kırmızı". Bu sözcük size neleri ifade ediyor? "Kırmızı" denince gözünüzün önünde neler canlanıyor?

Fırsat bulmuşken Kırmızı Ödülleri’nin yaratıcılarını tebrik etmek gerekir. "Kırmızı" henüz yokken çingene düğünü, şarap, kan, gül gibi şeyler aklıma gelirdi.
Şimdi ise ödül gecesi...