Nezih Kanbur

3D Artist / Bak 03
www.nezihkanbur.com

English

Türkçe

The theme of our third issue is "old". What does this word remind you? Which scenes come to your mind when you think about your childhood?

For me, the word "old" reminds worthless, insignificant stuff. Actually I do not know whether it is a healthy thought; renewing everything continuously, wanting to meet new people, creating new things, destroying the old things without giving any importance while doing this are some behaviors that I see in myself. Think about it, doing it over with a new insight whenever necessary even if you did it before in every animation. This is not a compatible logic with the capitalist world which takes the most of even a tiny fly, but I make a new fly in every project and I leave it that way. Sometimes I feel that nothing has a meaning in life, the reason has to be the feelings that I have against the conception of time which I cannot explain. Sometimes I do not even register most of the scenes that I create, because they are "old" now.

Do you remember when you met the computer technology and your first computer?

I met the PCs in my prep class when I was in Darüşşafaka high school. Most of them were machines with 8088 processors and 5.25'' floppy disk drives but no hard disks. Most of them did not have a graphic card; only one of them had the mono graphic drawing Hercules card. I remember trying to draw a graphic by writing programs with it. I wrote a program by which I drew a cube with the drawing orders of GWBasic programming language and revolving it by using the keyboard. To tell you the truth, these are such "old" times that I do not even recall why on earth I attempted to do anything 3D. Most probably, the reason was the pointless net visuals which turned like hell in movies like Knight Rider. Of course in the same period, I spent a lot of time respectively with the Sinclair ZX Spectrum, then Atari ST1040, Commodore 64 and lastly the Amiga 500 computer that my beloved childhood friend Abdullah bought like a collection. Apparently, not much has changed since then; back then there was the Commodore 64 now we have AMD 64:P. Our first computer was the 486 dx33 that my brother bought. The trident display adapter had a 256kb memory. I guess its disk was 60 mb and so. The memory was 4 mb which we turned into 8 mb, of course. It cost $2450. God, those were the days...

How did you decide to lean on animation?

One day my brother brought a bird animation done with a 3D program to the computer. (birdy.3ds) Animation format FLI. You watched it on dos screen. Format of 256 colors. The moment I saw it, I said to mayself, "this is my job". I remember watching the bird jump up and down for hours. And I shall not undermine the fact that I was doing a whole lot of animations on the side of my notebooks.

You are the author of the first Turkish 3D Studio Max book. This great source published in 1998 that consists of 832 pages is still on the shelves with its 8th edition today. Can you tell us how you decided to write a book and your working steps?

It is so "old", I cannot even remember the details, but I always loved writing, and of course explaining. I knew the DOS drive of the 3D Studio program pretty well. I had the idea of writing a book in my mind. In the same period, a firm that was one of the distributors of the program made me an offer; they said they could provide me with the program and its manuals and they asked if I could write its book. I did not say no. I read the manuals in a month and I started writing like that.

You have to know what the reader may not know when you are doing such a job. It is not hard to understand expressions like "move your pivot point" or "UV your map" will make no sense to anyone; if you care at all. I cared, otherwise why would I write it. My purpose was to explain; I thought from where should someone, who does not know anything, start. And I strated writing on that criteria. I prepared the plans of all subjects with main headings. Then I detailed it.

I know very well that the hardest part of teaching is to pull the student into the problem itself. If you cannot make an instruction "a probel that belongs to the student" for the reader, then you do not give him/her useful information; you just make them memorize. I believe that even the most complicated physics problems can be solved if you put it in front of the student as something related to a subject that he/she is curious about. The power of such education is so huge that it cannot be forgotten, and it creates the possibility to develop itself. I tries to put forward such an exposition in the book. I think all these reasons are behind its success and popularity.

We know that apart from 3D animation and your scholar qualities, you have been concerned with physics and mathematics for a long time now. Recently, we heard your name in a project which contains all these qualities. You present the genius Relativity Theory of Albert Einstein in its 100th anniversary. (You can reach the pieces of the work from www.izafiyetteorisi.com) Can you tell us the details of this project?

Relativity Theory changed my life. I mean I knew that the life was meaningless, but now, it's absolutely meaningless. Leaving the joke aside, this theory showed me the lack of meaning in things that we take for granted, how different the things that we no doubt thought was right could be, how unconsciously we have been living. We fall under too much prejudice and we take our decisions under the control of thoughts that we never even imagined.

There are details on the website on what purpose that I did this project. The most significant detail that I can tell is, the videos and the animations that amounted to 45 minutes in this projects was shot in my house. The Turkish house as you know it, not a special structure. There is no studio and all. But I travel around from the Arizona desert to Einstein’s home in Bern, from the spaceship park in Texas to the space itself in the movie as the narrator. However, as I mentioned, I was actually on the balcony or in my bedroom in all of these scenes.

There is no crew, there are no sophisticated tools. Just a 3ccd DV camera, a sufficient amount of colored fabric, revolving chair and necessary software.

Except for these, there is one thing that I want to emphasize; we have to make sure that science will be one of the respected areas in our country from now on. If not, it would not be possible to reach the desirable point in any area that we want. The most important thing that I wanted to achieve with this project is to turn science into an envied, worked on area as it deserved to be in Turkey. Actually we are all born curious but we are made believe that science is worthless with the wrong type of education. However, we know very well that the underlying reason of economic power is the development in the scientific research. I think that the key to our progress is creating a society in which curious and hard-working people are qualified as heroes rather than nerds.

You mostly work alone both in your commercial projects and your personal projects. Your signature is on every step from models to animations, assembling to vocalization. We know that large crews work on similar projects abroad. Why do you prefer to work alone? Is it so in order to maintain full control over the whole project, or is this a completely psychological preference?

Both are effective and of course there are more... Wouldn’t I like to work on projects where one composes the music, the other does the assembling, in the end the names flow like a waterfall even mentioning the cleaning guys? But first of all I have not met anyone who had that kind of talent. What I am talking about is not the talent to render the photorealistic, it is not the talent to do good modelling either. I am talking about more refined stuff. I carry the weight of a huge deal of stress on my work which cannot be noticed by a lot of people who consider themselves talented. I cannot even explain why I spend my days on a single camera move; what I have been fighting for does not even exist on the agenda of many people in Turkey. I even think most of the directors that we adore cannot be like this.

Very simply, a 10 minutes animation that I make can be finished with one camera move from the top, but it is crucial that there not a single flaw. Most people do not see the movement mistakes that I address as flaws anyway. You can also leave modelling to someone but the consequence is just obscure. In addition to these, such strange feelings came to us with the widespread usage of computers that everyone is a CG artist today. If you ask me, I think art is not something that everyone can bear.

If art in Turkey had found its real definition and if real artists were in the places related to art, all these people would not be so anxious about wearing the artist uniform.

Can you tell us about your working atmosphere, the equipment that you use and the softwares that you prefer?

If I was to found an animation studio, I would name it the Balcony Studio most probably. I shot most of the scenes that people thought were products of sophisticated studio work in my balcony or my bedroom.

The cinema presents us with a lot of possibilities to set every scene that we want actually. The whole deal is to be able to see them. If there is an issue that I have to cover in Einstein’s house, I do this in front of a green sheet in my living room. How different the lights of the two houses can be? It is also not that difficult to paint a wall in green, I will do that as well if necessary.

To sum up, I can count standart tools like sheets, plastic paint, adze etc. among the equipment that I use. I have a Sony VX2000 DV camera. There are two PCs that I use. The strongest one is AMD 64 3200. As for the programs, 3DSMax for 3D animation, Combustion for Keying and some assembling applications, Boujou for corrolating 3D camera moves with real ones, Photoshop for coat production, Premiere and Vegas for assembling, Adobe Audition for sound mix are the first that comes to my mind. Of course, when necessary I use countless programs like Corel Draw or Multimedia Builder and much various plugins according to the work that I have received.

3D animation is becoming more and more amazing especially in the movies that it is being used. We find it harder to distinguish the models that we recognized easily recently from the real ones. It is possible to often see this dazzling progress rate in Hollywood cinema. How do you see the usage of the 3D technique in the movie industry? Is there any directors whose work fascinate you?

There is a frightening consumption rate in the world and this will always be the case. We will always struggle for more intense scenes, more impressive lights. This is only natural because even the visuality of movies is enough to establish a certain demand.

We should keep in mind that the main factor which makes a movie valuable is not the intensity of the visual effects but it is the extent to which the movie satisfies some critical points in a person’s mind. Content is more important than everything. If you look at it from the surface you can see that in Titanic or Braveheart, which are huge Oscar monsters, there is a love story braided with emotions like patriotism, justice, honor and courage that people have always been craving for. Oscar is easy to get if you put a score by James Horner on top of these. (Of course if you don’t count the fact that in the 13th century William Wallace and his friends were walking around with kilts which emerged in the 18th century for the first time. This is a worse flaw than the digital watches on the arms of the janissaries in Cüneyt Arkın movies.) I find it very strange that the Western consumption trend takes these emotions from people and then give them back step by step in plastic boxes, making profit out of it. But all the things that are being done does not change the fact that what makes the movies attractive is "what is told" rather than all the special effects. I insistently argue that computer graphics is only a tool that is necessary to give a certain message. Underdeveloped countries like Turkey unfortunately have huge problems in establishing the balance about these issues. Turkish society is too formalist, you know, an intellectual person uses unfamiliar phrases because of his vast knowledge and he is labelled as "incomprehensible". Another person who wants to seem intellectual uses foreign words instead of Turkish ones because the only thing he sees is "incomprehensible" in shape. We observe the same problem in cinema. We only look at what is on the surface. When we imitate, we only imitate the special effects part because it is the only thing that we can see. The bottom line is, there is a lesson to be learned even in the most useless Freddy movies.

When you ask the director who I am impressed with, only one name comes to my mind: Steven Spielberg. The fluent verbalism and the sense of humor of this man really fascinates me.

Assume that a powerful production company spared you limitless budget, giving you the chance to work with anyone in anywhere you wish. What would you want to express with what kind of a movie? Considering that Titanic cost 247 million dollars and Terminator 3 cost 216 million dollars, what do you think the budget of your movie would be?

My life passes by thinking about what a beautiful place the world can be with friendship and how impossible it is to show this to people. I believe that people can achieve immortality if they could spend their time thinking each other’s good instead of trying to trip one another all the time. This is a very deep philosophy. You can be sure that both goodness and evil have surprising powers. Actually, it could be a movie about this. To make people see their own realities and to be able to awaken them would be great. Of course my balcony is enough for this kind of a movie. It would not cost a lot. By the way, it can also be a movie about the cholesterol mechanism. I would cast Arnold Schwarzenegger as the lead, he would make a great trombosit.

What do you complain about mostly? If you had a single chance to change one thing in your country or in the world, what would it be and how would you change it?

I think I complain about everything. I have a very adverse character and I try show the black sides of something when someone calls it white. If he called it black, I would try to show the white sides. This is my source of energy, but of course I am not in such bad condition. If I have to complain about a more concrete thing, I complain a lot about people who spread negative energy relentlessly because they cannot be happy with the life that they are living. There are so many people like this...You go to student resources in your school, his task is to give you your student document but he acts as if you requested something he is not responsible for; you ask a bus driver if he goes to a certain stop but you have to have bat ears to make sense of what is coming out of his mouth.

There is a constant quarrel between good and evil in the world. But the funny thing is that this world could have been a magnificant place where everyone is happy. The only obstacle to this is an unconscious mass who cannot raise their children properly. If I had a chance, I would want to make people understand this.

I wanted such a thing; I changed everything with it, in this way not only a single thing would change but everything would be affected. You said one thing, right?

Then I would like to put convertible windows in the new public buses. In the summer the air conditioning will not work and most probably we will not be able to get on the buses because of the smell of feet ;)

Bak Dergisi'nin üçüncü sayısında kapak konumuz "Eski". Bu sözcük size neyi anımsatıyor? Çocukluk yıllarınızı düşündüğünüzde gözünüzde ilk olarak hangi kareler canlanıyor?

Benim için "eski" kelimesi, değersiz, önemsenmeyecek şeyleri anımsatır. Aslında sağlıklı bir düşünce mi bu, bilmiyorum; herşeyi sürekli olarak yenilemek, yeni insanlarla tanışmak isteği, yeni şeyler üretmek, bunu yaparken de eski şeyleri hiç ehemmiyet vermeden yoketmek, benim kendimde gördüğüm davranışlarımdan. Düşünsene, yaptığın her bir animasyonda daha önce aynı şeyleri yapmış olsam bile, yeniden gerektiğinde biraz daha farklı bir anlayışta yeniden yapmak. Sineğin kanadından bile yağ çıkaran kapitalist dünyaya pek de uyan bir yaklaşım değil bu aslında ama ben genellikle her yeni işte yeni bir sinek yapıp, yağını da olduğu gibi bırakırım. Hayatta hiç birşeyin anlamı yokmuş gibi hissediyorum bazen, zaman kavramına karşı duyduğum fakat anlam bile veremediğim hisler olsa gerek bunun nedeni. Bazen yaptığım çoğu sahneyi kaydetmiyorum bile, çünkü artık "eski"ler.

Bilgisayar teknolojisiyle ne zaman tanıştığınızı ve ilk bilgisayarınızı hatırlıyor musunuz?

Darüşşafaka Lisesi’nde okuduğum yıllarda hazırlık sınıfında ilk defa PC lerle tanıştım. Çoğu 8088 işlemcili, 5.25'' disket sürücüleri olan ama sabit diskleri olmayan makinalardı. Tamamına yakınında grafik kartı diye birşey yoktu; sadece bir tanesinde tek renk grafik çizen Hercules kartı vardı. Onunla program yazarak grafik çizdirmeye çalışığımı hatırlıyorum. GWBasic programlama dilinin çizgi çizdirme komutlarıyla bir küp çizdirip onu klavyedeki tuşları kullanarak döndürebilen bir program yazmıştım. Doğrusu o kadar "eski" dönemler ki, nereden esinlenip de 3D birşeyler yapmaya çabaladığımı hatırlamıyorum bile. Yüksek ihtimalle, Kara Şimşek benzeri filmlerde hani monitörlerde vızır vızır dönen manasız telkafes görüntüler vardır ya, nedeni o şeyler olsa gerek diyorum. Tabi aynı dönemlerde, çok sevdiğim çocukluk arkadaşım Abdullah’ın kolleksiyon yapar gibi sırayla aldığı bir adet Sinclair ZX Spectrum, ardından bir adet Atari ST1040, sonra Commodore 64 ve son olarak da Amiga 500 bilgisayarıyla da az vakit geçirmedim doğrusu. Tabi o gün bu gündür de pek değişiklik olmamış baksana, o zamanlar Commodore 64 vardı şimdiyse AMD 64 :P. İlk bilgisayarımız ağabeyimin aldığı 486 dx33‘tü. Trident ekran kartının 256kb belleği vardı. Diski 60 mb falandı zannedersem. Belleği de 4 mb. idi sonradan 8 yaptık tabi. Fiyatı $2450 dı. Tanrım, Ne günlerdi...

Canlandırma konusuna eğilmeye nasıl karar verdiniz?

Ağabeyim bir gün o makinaya 3dstudio programıyla yapılmış bir kuş animasyonu getirdi. (birdy.3ds) Animasyon formatı FLI . Dos ekranında izliyorsun falan. 256 renklik bir format. Onu gördüğüm an dedim ki, "benim işim budur". Saatlerce kuşun zıpladığını izlediğimi hatırlarım. Tabi bu arada o güne kadar defter kenarlarında yığınla animasyon yaptığımı da söylemeden geçmemeliyim.

Ülkemizde çeviri olmayan ilk Türkçe 3D Studio Max kitabının yazarısınız. 1998 yılında piyasaya sunulan 832 sayfalık bu müthiş kaynak bugün 8. baskısıyla hala raflarda. Kitap yazmaya nasıl karar verdiğinizi ve çalışma aşamalarınızı anlatır mısınız?

O kadar "eski"de kaldı ki detaylarını hatırlamam bile, ancak yazmayı hep sevdim, ve tabii ki anlatmayı. 3D Studio programının DOS sürümünü gayet iyi biliyordum. Bir kitap yazma fikri de kafamda yok değildi. Aynı dönemlerde programın dağıtıcılarından biri olan bir firmadan bu konuda bana bir teklif geldi: Bana programı ve kitaplarını tedarik edebileceklerini, kitabını yazıp yazamayacağımı sordular. Ben de hayır demedim. Kitaplarını tam bir ay gibi bir zamanda okudum ve öylece yazmaya başladım.

Böyle bir işe soyunduğunuzda, okuyucularınızın neleri bilemeyeceğini düşünmeniz gerekir. "Pivot pointini move yap", "mapini UV et" gibi tabirlerin doğru olmadığını, kimseye birşey ifade etmeyeceğini anlamak da o kadar zor değil doğrusu; umursuyorsanız şayet. Ben umursadım, yoksa kitabı niye yazayım. Amacım anlatmaktı, hiç bilmeyen biri neresinden öğrenmeye başlamalı diye düşündüm ve buna göre yazmaya başladım. Önce ana başlıklar halinde tüm konuların planını çıkardım. Sonra detaylandırdım.

Öğrenmenin en önemli unsurlarından birinin, öğrenen kişiyi problemin içine sokmak olduğunu gayet iyi biliyorum. Öğreteceğiniz bir komutu okuyucu için "ona ait bir problem" haline getirmezseniz, ona kullanabileceği bir bilgi vermiş olmazsınız; sadece ezberletmiş olursunuz. Ben, en karmaşık fizik problemlerinin bile, öğrencinin hayatındaki merak ettiği bir konuyla ilişkili bir problem olarak önüne konulduğunda, öğrenci tarafından hiç sorun olmadan çözülebileceğine inanıyorum. Hatta bu tür bir öğrenimin gücü o kadar fazladır ki, unutulmadığı gibi, geliştirmeye de olanak tanır. Kitapta da bu tür bir anlatımı ön planda tutmaya çalıştım. Sanırım bu kadar beğenilmesinin altında da bu bahsettiğim özellikler yatıyor.

Üç boyutlu canlandırmanın ve eğitimci kimliğinizin yanısıra fizik ve matematik ile de uzun süredir yakından ilgilendiğinizi biliyoruz. Son olarak tüm bu vasıfların birleştiği bir projeyle adınızdan söz ettirdiniz. Albert Einstein'ın, 100. yıldönümünü kutladığımız dahiyane Görelilik Kuramı’nı yalın ve son derece etkileyici bir biçimde sunuyorsunuz. (Çalışmanın fragmanlarına www. izafiyetteorisi.com adresinden ulaşabilirsiniz.) Bize bu projenin ayrıntılarından söz eder misiniz?

İzafiyet teorisi hayata bakışımı değiştirdi diyebilirim. Yani hayatın bir anlamı yok bunu biliyordum da, artık benim için hayatın hiç bir anlamı kalmadı diyebilirim. Şaka bir yana, bu teori bana, ehemmiyetle üzerinde durduğumuz çoğu şeyin ne denli anlamsız olduğunu, doğru olduğuna en ufak şüphemiz olmayan konuların ne denli farklı olabileceğini, ne denli bilinçsiz yaşadığımızı gösterdi. Çok fazla önyargının etkisi altında kalıyor, kararlarımızı hiç ummadığımız düşüncelerin kontrolü altında alıyoruz.

Bu çalışmanın ne amaçla yapıldığı konusunda detaylar sitede var. Söyleyebileceğim en önemli ayrıntı, çalışmanın 45 dakikaya yakın video ve animasyonlarının tamamen evimin içinde çekilmiş olması. Bildiğin Türk evi, özel bir yapı değil. Stüdyo kısmı falan yok yani. Ama film içinde anlatan kişi olarak Arizona çölünden Einstein’ın Bern’deki evine, Texas’taki uzay gemisi parkından uzaya kadar bir çok yerde dolaşıyorum; ancak dediğim gibi bu sahnelerin tamamında aslen balkonda ya da yatak odamdayım.

Bir ekip yok, gelişkin aygıtlar yok. Sadece 3ccd bir DV kamera, yeterli miktarda renkli kumaş, döner sandalye ve gerekli yazılımlar.

Bunun dışında üzerine basarak söylemek istediğim bir konu var ki bizler artık ülkemizde bilimin saygı gören konular arasında yer almasını sağlamalıyız. Aksi halde hiç bir alanda istediğimiz noktalara ulaşmamız mümkün olmayacaktır. İzafiyet Teorisi çalışmasıyla hedeflediğim en önemli şey Türkiye’de bilimi, hakettiği gibi gurur duyulan imrenilen ve elde etmek için çalışılan bir konu haline getirmekti. Aslında hepimiz meraklı doğuyoruz ancak yanlış eğitimle bilimin para etmeyen birşey olduğuna ikna ediliyoruz. Oysa çok iyi de biliyoruz ki, ekonomik gücün altında bilimsel araştırmaların gelişmesi yatıyor. Meraklı ve çalışkan insanların inek olarak değil övünç kaynağı kahramanlar olarak nitelendiği bir toplum yaratmak ilerleyişimizin anahtarıdır diye düşünüyorum.

Gerek piyasa işlerinizde, gerekse kendi projelerinizde çoğunlukla yalnız çalışıyorsunuz. Modellerden canlandırmalara, montajdan seslendirmeye kadar tüm aşamalarda sizin imzanız bulunuyor. Benzer işler için özellikle yurtdışında çok büyük ekiplerin çalıştığını biliyoruz. Siz neden yalnız çalışmayı tercih ediyorsunuz? Projelerin tamamına hakim olmak ve kontrolünü sağlayabilmek için mi, yoksa bu tamamen psikolojik bir tercih mi?

Her ikisinden de var aslına bakarsan ve tabi daha da fazlası... Aslında istemez miyim ben de müziğini birinin, montajını bir başkasının yaptığı, sonunda, tuvalet temizliğini yapan Şerafettin Efendi’ye kadar tüm isimlerin şelale gibi aktığı işler yapabilmeyi? Ama öncelikle o yetenekte birilerine rastlamadım. Bahsettiğim fotogerçekçi render yapabilme yeteneği değil, iyi modelleme yeteneği de değil. Daha rafine konulardan bahsediyorum. Belki yetenekli olduğunu düşünen bir çok arkadaşın farkına bile varamayacağı incelikte kaygılar yaşıyorum çalışmalarımda. Tarif bile edemem bir kamera hareketine neden günlerce uğraştığımı; Türkiye’de çoğu insanın lügatında bir karşılığı yok benim çabaladığım şeylerin. Yönetmen diye baştacı ettiğimiz insanların bile çoğunun böyle olduğunu düşünüyorum.

En basitinden, yaptığım 10 dakikalık bir animasyon baştan sona tek kamera hareketiyle bitirilmiş olabiliyor, ama tek falso olmaması önemlidir. Benim falso diye nitelediğim hareket hatalarını çoğu insan görmez zaten. Modellemeyi de birine bırakabilirsin ama genelde ortaya ne çıkacağı meçhuldür. Ayrıca bizim içimizde bilgisayarın yaygınlaşması sonucu öyle garip duygular yerleşti ki, herkes bir CG artist oldu çıktı. Sanat herkesin kaldırabileceği bir şey değil bana sorarsan.

Şayet sanat Türkiye’de gerçek tanımını bulmuş olsa ve sanatla ilgili mevkilerde gerçek sanatçılar olsaydı, bunca insan sanatçı üniformasına girmek için bu denli can atmazdı diye düşünüyorum.

Bize çalışma ortamınızdan, kullandığınız ekipman ve yazılımlardan söz eder misiniz?

Bir animasyon stüdyosu kuracak olsam, yüksek ihtimalle adını Balkon Stüdyoları falan koyardım. Görenlerin ileri düzey stüdyo olanakları kullanılarak yapıldığını düşündüğü çoğu sahnemi ben ya balkonda ya da yatakodamda çekmişimdir.
Sinema bize her türlü sahneyi kurabilmek için çok fazla olanak sunuyor aslında. Bütün mesele bunları görebilmek. Einstein’ın evinde anlatmam gereken bir konu varsa bunu evimin salonunda yeşil renkli bir çarşafın önünde yapıyorum. İki evin ışıkları ne kadar farklı olabilir ki? Bir duvarı yeşile boyamak da zor değildir, gerekirse bunu da yaparım.

Özetle kullandığım ekipmanların arasında her evde bulunabilen çarşaf, plastik boya, keser vb. bilimum standart araç gereci sayabilirim. Bir tane Sony VX2000 DV kameram var. Kullandığım iki tane PC var. En güçlüsü AMD 64 3200. Programlara gelince, 3D Animasyon konusunda 3DSMax, Keying ve bazı birleştirme uygulamaları için Combustion, 3D kamera hareketini gerçek kamerayla bağdaştırmak için Boujou, kaplama üretiminde Photoshop, Montaj konularında Premiere ve Vegas, ses düzenleme işleri için Adobe Audition, aklıma gelen programlar arasında. Tabi yeri geldiğinde Corel Draw’dan, Multimedia Builder’a kadar burada aklıma gelmeyen sayısız programı ve gelen işe göre çok çeşitli eklentileri de (plugin) yeterli düzeyde kullanıyorum.

Üç boyutlu canlandırma, özellikle kullanıldığı sinema filmlerinde, her geçen gün izleyicileri daha da şaşırtacak noktaya geliyor. Yakın geçmişte varlığını kolayca algıladığımız modelleri gün geçtikçe gerçeklerinden daha zor ayırt ediyoruz. Bu başdöndürücü gelişme hızının yansımalarını özellikle Hollywood sinemasında sıkça görmek mümkün. Siz üç boyutlu canlandırmanın sinema sektöründeki kullanımını nasıl görüyorsunuz? Çalışmalarını izlerken heyecanlandığınız bir yönetmen var mı?

Dünyada insanı ürküten bir tüketim hızı var ve bu hep olacak. Hep daha yoğun sahneler, hep daha etkileyici ışıklar için uğraşacağız. Bu doğaldır çünkü tek başına filmlerin görselliği bile bir talep oluşturmaya yetiyor.

Yine de bir filmi değerli kılan asıl unsurun, efektlerinin yoğunluğu değil, filmin, kişilerin içindeki belli başlı bazı noktaları ne denli doyurduğu olduğunu akıldan çıkarmamalıyız. İçerik herşeyden önemlidir. Titanic ya da Braveheart gibi Oscar canavarı tabir edebileceğimiz filmlere şöyle yüzeysel bir bakış attığında, bu filmlerin herbirinde günümüz insanının açlığını çektiği vatanseverlik, adalet, şeref, cesaret gibi bir takım duygularla örülmüş bir aşk hikayesi olduğunu görebilirsin. Üstüne bir de James Horner imzalı müziği çaktığında Oscar çantada kekliktir. (Tabi 13 yy kahramanı William Wallace ve arkadaşlarının tarihte ilk olarak 18yy’da ortaya çıkmış olan kiltlerle dolaşmalarının Cüneyt Arkın filmlerinde yeniçerilerin kolunda dijital saat bulunmasından daha beter bir falso olduğu gerçeğini hesaba katmazsan.) Her ne kadar batı anlayışının bir tüketim çılgınlığı yardımıyla bu gibi duyguları önce insanların elinden alıp sonra dirhem dirhem plastik kutularda vererek üzerinden prim yapmalarını yadırgıyor olsam da, bütün bu yapılanlar, filmlerin çekici kısmının özel efektlerden ziyade "anlatmak istedikleri" olduğu gerçeğini pek de değiştirmiyor. Bu konuda ben de ısrarla, bilgisayar grafiğinin, belli bir mesajı vermek için kullanılması gerekli olan, ancak sadece bir araç olduğunu savunuyorum. Türkiye gibi az gelişmiş ülkelerin malesef bahsettiğim bu konunun dengesini kurmakta çok büyük problemleri var. Türk toplumu çok fazla şekilci, bilirsin, mesela entellektüel birisi engin bilgisi sebebiyle çoğumuzun duymadığı farklı terimler, kelimeler kullanır ve böyle bir kişi zihnimizde "anlaşılmazlık" özelliğiyle özdeşleşir. Entellektüel görünmek isteyen bir başkası da şekil itibarı ile gördüğü tek şey "anlaşılmazlık" olduğundan, zaten Türkçesi olan bir kelimenin yerine yabancı dildeki karşılığını kullanarak entellektüel görünmeye çalışır. Aynı sorunu sinemada da görüyoruz. Sadece yüzeyde görünene bakıyoruz. Taklit ettiğimizde de sadece görebildiğimiz efekt kısmını taklit ediyoruz. Sözün özü şu ki, en zevzek Freddy’nin kabusları filminde bile çıkarılacak bir ders vardır.

Beni etkileyen yönetmen deyince aklıma gelen tek isim var: Steven Spielberg. Bu adamın anlatımının akıcılığı ve espri anlayışı beni gerçekten heyecanlandırır.

Güçlü bir yapım şirketinin, bir sinema filmi projesi için size sınırsız bütçe ayırdığını, dünyanın dilediğiniz yerlerinde, dilediğiniz aktörlerle çalışma şansı verdiğini varsayın. Nasıl bir filmle neyi anlatmak isterdiniz? Titanik filminin 247, Terminatör 3’ün ise 216 milyon dolara mal olduğunu düşünürseniz sizin filminizin bütçesi ne kadar olurdu?

Hayatım genelde dünyanın dostluk içinde ne kadar güzel bir yer olabileceğini ancak bunu insanlara anlatabilmenin de ne denli olanaksız olduğunu düşünerek geçiyor. Ben insanların birbirinin kuyusunu kazarak geçirdikleri zamanı birbirlerinin iyiliği için birşeyler düşünerek geçirmeleri halinde onların fiziksel anlamda ölümsüzlüğe ulaşabileceklerine inanıyorum. Bu çok derin bir felsefedir. Emin olabilirsiniz ki iyiliğin de kötülüğün de çok şaşırtıcı güçleri var. Aslında bunu anlatan bir film olabilirdi. İnsanların kendi gerçeklerini görebilmelerini sağlamak, onları uyandırabilmek muhteşem olurdu. Tabi böyle bir film için bizim balkon yeter. Çok yüksek bütçeli bir film olmaz. Bu arada kolesterol mekanizmasını anlatan bir film de olabilir. Başrolde Arnold Schwarzenegger’ı oynatırım, ondan çok güzel trombosit olur.

Hayatınızda en çok nelerden şikayet edersiniz? Yaşadığınız ülkede veya dünyada bir tek şeyi tamamen değiştirme şansınız olsaydı, neyi seçer ve nasıl bir değişiklik yapardınız?

Sanırım herşeyden şikayet ediyorum. Çok zıt bir karakterim vardır ve birinin beyaz dediğinin siyah olan taraflarını da ona göstermeye çalışırım. Siyah deseydi de, beyaz taraflarını göstermeye çalışırdım. Bu benim enerji kaynağım aslında, ancak tabii ki bu kadar kötü durumda değilim. Daha somut bir şikayet etmem gerekirse, yaşadığı hayattan memnun olmayan insanların etrafındakilere umarsızca negatif enerji yaymalarından çok ama çok şikayet ederim. Bunlardan o kadar çok var ki... Okula öğrenci işlerine gidersin, görevi sana öğrenci belgeni vermektir ama sanki adamdan iş olmayan birşeyi istiyormuşsun gibidir; otobüs şoförüne bir duraktan geçip geçmediğini sorarsın, yutağından bir türlü çıkmak bilmeyen cevabını anlayabilmen için yarasa kadar hassas kulakların olması gerekir.

Dünyada sürekli iyi ve kötü arasında bir mücadele var. Ama ne komiktir ki bu dünya aslında herkesin mutlu olduğu çok muhteşem bir yer de olabilirdi. Buna engel olan tek şey bilinçsiz bir güruhun çocuklarını doğru dürüst yetiştirmemesinden başka birşey değil. Eğer bir şansım olsaydı insanların bunu anlamalarını sağlayabilmek isterdim.

Tabi öyle birşey istedim ki, bununla herşeyi değiştirmiş oldum, bu şekilde sanki bir tek şey değil herşey değişirdi. Oysa bir tek şey demişsin değil mi? O halde ben sanırım yeni belediye otobüslerine açılabilir pencere konmasını isterdim. Yazın bunların klimaları çalışmayacak ve büyük ihtimalle ayak kokusundan otobüse binemeyeceğiz. ;)