Andrzej Dragan

Photographer / Bak 14
andrzejdragan.com

English

It is the model that makes a portrait, not the photographer.

Türkçe

Portreyi portre yapan,
fotoğrafçı değil, mankendir.

If you decide to be a scientist, you have to live like a scientist. If you are going to be a musician, your soul must be loaded with notes and melodies... If you choose your way to be a photographer, you see all the things in your daily life as still images. As an outstanding combination of all these branches, you are a quantum physicist who contributed to conferences all around the world, a very talented musician and a famous photographer, at the age of 30. First, please let us congratulate you for such an impressive background.

Thank you for the kind words.

Generally, we can say that science is based on rules and art is based on feelings. What is your secret to be so successful in both of them and what is it like to see the life both as an artist and a scientist?

Any activity demands involvement. To gain anything valuable one has to give a lot of efforts, no matter what sort of activity it is. What I do is working only for pleasure. A very simple rule. In photography a pleasure of creating emotional attachement to an image. In physics a pleasure of finding things out, understanding them better.

You studied in several places and today, you are working as an assistant professor at Warsaw University. Everybody can study for years and learn so many things but teaching is a very different and difficult process which is not only related to the amount of knowledge you have. If you were a professor, not in the physics department but in photography field, what kind of program would you apply for your students? What would be the summary of your teaching method?

I don't think that teaching photography makes much sense. I am not a big fan of photography schools. If I am invited for a lecture in photography I usually show my works, explain how I created them and answer all the questions. I wouldn't dare to give any ultimate advices or describe any rules. The best advice I can give is not to take any advices.

On the cover of your web site, you are expressing your way of thinking with a quotation from David Lynch's masterpiece, "Lost Highway"; "I like to remember things my own way. How I remembered them, not necessarily the way they happened".

This quotation is to underline that my work is just my interpretation of a part of the reality. Nothing more, nothing ultimate or objective.

David Lynch, of whom you take a stunning portrait, has a personal and unique style in cinematography so that we can easily notice if what we watch is a Lynch movie or not. This is one of the most precious qualities for an artist and you exactly have it as a photographer.

Perhaps it is precious for many, but I am not sure if it is always the case. When one shows constantly the same approach, the viewers may become bored. I personally prefer a surprise to be offered for the viewer, not something that could be expected.

How free do you feel yourself while forming your compositions? If you had a limitless budget, what kind of personal project would you create?

My project would be to spend the budget on a great casting, where I could search among many unusual models. It is the model that makes a portrait, not the photographer.

It can be said that one of the greatest inspirations of most of the photographers is cinema. Does it really motivate you? What kind of movies and which directors do you find closer to yourself in terms of visual comprehension?

There is a movie that I watch always when it is played in cinemas - it is the above mentioned "Lost Highway". I have seen it 17 times in cinemas and countless times on DVD. One of my images is a reference to the movie, to one of its main characters - the Mystery Man.

Digital technology in photography field came out with plenty of serious advantages but it also brought some discussions to the scene. While some people are saying that Photoshop manipulations damage the soul of photography, some are just thinking the opposite and defending that Photoshop is the dark room of contemporary photography.

I am not looking for a soul of photography - even if it existed. What do is only pleasing myself and when I am pleased, showing my work to the others. I don't try to do anything else. I do not attach any philosophy to my work. My personal system of values is shifted to other regions than photography, which I consider only I joyful hobby and sometimes remunerative profession. But I don't find photography really deep or important. It is just another method of influencing our emotions. It is perhaps impressive time to time, but only on the level of feelings. Photography has no real wisdom attached. It sounds so ridiculous to me when people speak so pompously about damaging the soul of something that is so irrelevant.

Now, many people are defining your way of adjusting your photographs as "Andrzej Dragan Style". It's even possible to find Photoshop actions, giving "Andrzej Dragan effect" to the images! Because of such applications, creating unique things may become nearly impossible, someday. But at the same time, digital photographs that are skilfully adjusted with Photoshop might have a perfect taste.

Therefore the best that one can do to be original is avoiding watching other people's work. Not to be impressed, not to be tempted to follow.

When you think over all these, how do you evaluate the 'future' of the photography and fine arts?

I don't bother myself with such questions. People always wanted to be pleased by each other. The means have changed and will keep changing. Right now the photography is so popular, but after a while it will be replaced, or at least marginalized by something that has not been discovered yet. I don't know what is it going to be, but don't worry, it is just a matter of time.

In what ways does the "Andrzej Dragan Effect" change the mood in the photographs in your point of view?

What I do is revealing what I find interesting in peoples appereances. If I could explain it in words, there would be no point of showing my work.

If you had a chance to travel back in time and have dinner with an artist from the art history, who would you choose and what would you talk to him/her?

I am afraid, I wouldn't be very interested in dining with artists. Leonardo da Vinci was also an artist on a sideway. If the offer includes him, I think that he would be my choice.

As a 30 year old, young scientist and artist, you won numerous awards up to now, including Polish Physical Society's "Best MSc Thesis in Physics", KTR Ad Festival's gold, silver and bronze medals, Epica Awards' bronze medal, Digital Camera Magazine's "Photographer of The Year" and so on.

Do the awards motivate you and do you care about fame?

I think that it is usually the opposite: care about fame motivates one to win awards. The best award for me is appreciation of my work by other people. This is enough to make me satisfied.

If there were a country named "Andrzej Dragan", what kind of place would it be? What would its flag look like and what like would be the lyrics of its national anthem?

I have always wanted to buy a small apartment in a center of a big city, on a very high floor of a sky-scrapper. With a view on the city traffic, crowd and noise. A place that would offer the possibility of watching the world from a distance. Without being seen or disturbed. Not only a few weeks ago I made this dream come true, and now I am recreating this place on the 20th floor with two walls of panoramic windows, in the way I always wanted. This is going to be my tiny kingdom. Without a glorious flag nor anthem. Just a quiet observation point.

Theme of the current issue of Bak Magazine is "Fear". What kind of fears do you have in your life? What does that word mean to you?

Perhaps what I hate most is the waste of my time. This is also why I hate waiting on the red traffic lights. It is not a real fear, because there are many methods of avoiding wasting the time. Perhaps I fear of not reaching my ambitions, which are related to my scientific work. There is a problem, some sort of a big riddle, that I have been thinking on for many years already - it is right now my greatest desire to finally solve it, I feel I am close, but on the other hand I fear that I may not succeed. This is the fear I am struggling right now.

Bilimadamı olmak istiyorsanız, bir bilim adamı gibi yaşamalısınız. Müzisyen olmak istiyorsanız ruhunuz notalar ve melodilerle dolu olmalı... Fotoğrafçı olmaya kara vermiş iseniz de, günlük hayatınızdaki her şeyi bir fotoğraf karesi gibi algılayabilmelisiniz. Bugün sizi tanıyarak, bütün bu dalların olağanüstü ortaklığına tanıklık ediyor; dünya çapına konferanslara katılmış bir kuantum fizikçisini, çok yetenekli bir müzisyeni ve ünlü bir fotoğrafçıyı aynı anda konuk ediyoruz. Üstelik konuğumuz henüz 30 yaşında.

Öncelikle sizi, etkileyici altyapınız için tebrik ediyoruz.

Nezaketiniz için teşekkür ederim.

Genel olarak baktığımızda bilimin kurallar, sanatın ise duygular üzerine yoğunlaştığını gözlemleyebiliyoruz. Her iki alanda da başarılı olmanın sırrı nedir? Hayatı hem bir sanatçı, hem de bir bilim adamı olarak görebilmenin ayrıcalıklarını bize anlatır mısınız?

Her etkinlik katılım gerektirir. Konu ne olursa olsun, değerli bir şeye sahip olmak için büyük çaba gösterilmelidir. Benim yaptığım şey, sadece keyif için çalışmak. Son derece basit bir kural. Fotoğrafçılıkta, yarattığım duyguları karelere yerleştirmenin keyfi, bilimde ise bir şeyler keşfedip onları daha iyi anlamanın keyfi...

Birçok yerde eğitim gördünüz ve bugün Varşova Üniversitesi'nde yardımcı profesör olarak çalışıyorsunuz. Herkes uzun yıllar boyunca okuyabilir ve çok şey öğrenebilir ancak öğretmek, tek ölçüsü sahip olunan bilgi olmayan çok farklı ve zor bir olgudur. Siz, fizik değil, fotoğrafçılık alanında görev yapan bir öğretim görevlisi olsaydınız, öğrencilerinize nasıl bir program uygulatırdınız? Eğitim yönteminizin özeti ne olurdu?

Ben fotoğraf eğitiminin çok mantıklı bir şey olduğunu düşünmüyorum. Fotoğraf okullarına hayran olduğumu söyleyemem. Bir okul konferansına, fotoğraf alanında konuşmak üzere davet edilseydim, sadece işlerimi gösterir, onları nasıl yaptığımı anlatır ve soruları yanıtlardım. Çok büyük tavsiyeler getirip, kuralları tanımlamaya kalkışmazdım. Verebileceğim en büyük tavsiye, hiçbir tavsiyeye uyulmamasıdır.

İnternet sitenizin kapağında kendi düşünce tarzınızı, David Lynch'in başyapıtı "Kayıp Otoban" filminden bir sözle ifade ediyorsunuz; "Olan şeyleri kendi yöntemimle hatırlamayı severim. Ben öyle hatırlıyorum diye olayın öyle gerçekleşmiş olması gerekmez."

Evet, işlerim, gerçeğin bir bölümü için yaptığım yorumlardır. Bu söz de bunu vurguluyor. Daha fazla, daha özel bir şey değil.

Aynı zamanda göz alıcı bir de portre fotoğrafını çekmiş olduğunuz David Lynch'in, sinematografik alanda kişisel ve oldukça özgün bir tarzı var. Bu sayede izlemekte olduğumuz filmin bir Lynch filmi olup olmadığını kolayca algılayabiliyoruz. Bu, bir sanatçı için sahip olunabilecek en değerli özelliklerden biri ve siz de buna sahipsiniz.

Evet, çoğu insan için bu çok değerlidir ama ben her zaman asıl konunun bu olduğunu düşünmüyorum. Biri, sürekli aynı yaklaşımla iş yapıyorsa izleyiciler bundan sıkılabilir. Kişisel olarak ben, izleyiciye zaten beklemekte olduğunu değil sürprizleri sunmayı tercih ederim.

Çalışmalarınızı gerçekleştirirken kendinizi ne ölçüde özgür hissediyorsunuz? Sınırsız bir bütçeniz olsaydı nasıl bir kişisel proje yaratırdınız?

Ben böylesi bir projede bütçeyi büyük bir çekim kadrosu için harcardım, ki aralarından sıradışı olanlarını bulabileyim. Portreyi portre yapan fotoğrafçı değil, mankendir.

Sinema, birçok fotoğrafçının en güçlü ilham kaynakları arasında yer alır. Yedinci sanat, sizi de böylesine motive ediyor mu? Ne tür filmleri ve hangi yönetmenleri görsel bakış açınıza daha yakın buluyorsunuz?

Sinemalarda her oynadığında izlediğim bir film var. Yukarıda da adı geçen, "Kayıp Otoban". Salonda 17 kez, DVD'de de defalarca izledim. Karelerimden biri, filme gönderme içeriyor. Filme ve onun ana karakterlerinden birine... "The Mystery Man".

Dijital teknoloji, fotoğraf alanında birçok önemli avantajı beraberinde getirirken, bazı konuları da tartışmaya açmış oldu. Kimi insanlar Photoshop müdahalelerinin, fotoğraf sanatının ruhuna aykırı olduğunu savunurken, bazıları ise tam tersini düşünüyor ve Photoshop'un, 'yeni karanlık oda' olduğu kanısını paylaşıyor.

Ben fotoğrafçılıkta ruhu aramıyorum. Yaptığım tek şey kendimi mutlu etmek ve gerçekten mutlu olduğumda yaptıklarımı başkalarıyla paylaşmak. Başka bir şey için çabalamıyorum. İşlerime felsefeyi karıştırmıyorum. Benim kişisel değer yargılarım, aslında eğlenceli bir hobiden ibaret olduğunu düşündüğüm fotoğrafçılıktan başka alanlara kayıyor. Fotoğrafçılığı çok derin ve önemli bulmuyorum. O da duygularımızı etkilemenin yollarından sadece biri. Evet zaman zaman etkileyici olabiliyor ancak sadece duygular seviyesinde... Fotoğrafçılık gerçek bir bilgelik değildir. İnsanların sürekli olarak bu kadar önemsiz olan bir şeyin ruhundan bahsetmeleri bana çok saçma geliyor.

Şu an birçok insan, fotoğraflarınız üzerindeki oynamalarınızı "Andrzej Dragan Tarzı" olarak benimsemiş durumda. O kadar ki, internette fotoğraflara "Andrzej Dragan etkisi" veren Photoshop eklentileri bile bulunabiliyor. Böyle uygulamalar yüzünden gerçekten özgün şeyler yaratmak giderek imkansızlaşıyor. Ancak aynı zamanda da Photoshop'un ustaca kullanımı, bazı karelere kusursuz tatlar verebiliyor.

Bu yüzden de yapılması gereken en önemli şey, başkalarının işlerini izlemekten kaçınmak ve özgün olanı yaratmaya gayret etmek. Etkilenmemek, özenip daha önce yapılanı takip etmemek...

Tüm bunları düşündüğünüzde, fotoğrafın ve güzel sanatların geleceğini nasıl görüyorsunuz?

Böyle sorularla meşgul olmak istemiyorum. İnsanlar her zaman birbirleri tarafından keyiflendirilmek isterler. Anlamlar değişiyor ve daima da değişmeye devam edecek. Bugün fotoğrafçılık çok popüler ancak bir süre sonra yerini, şu an keşfedilmemiş başka bir şeye bırakacak. Ne olacağı hakkında bir fikrim yok ama merak etmeyin, bu zamanla ilgili bir şeydir.

Sizce "Andrzej Dragan etkisi", fotoğrafların içerdiği ruh halini ne yönde değiştiriyor?

Benim yaptığım şey, insanların görünüşlerinde ilginç bulduğum noktaları ortaya çıkarmak. Sözcüklerle anlatılabilecek bir şey olsaydı size fotoğraflarımı göstermemin bir anlamı kalmazdı.

Geçmiş yıllara geri dönebilme şansınız olsaydı, bir akşam yemeğinde sanat tarihinden hangi önemli ismin misafiri olmak ve onunla neleri konuşmak isterdiniz?

Korkarım sanatçılarla akşam yemeği yemek beni pek ilgilendirmezdi. Ama diğer tarafta bir de Leonardo da Vinci gibi bir sanatçı var. Teklifiniz onu da kapsıyorsa sanırım benim seçimim o olurdu.

30 yaşında genç bir bilim adamı ve sanatçı olarak bugüne kadar birçok ödüle layık görüldünüz. Bunların arasında; Polonya Fizik Derneği'nin "Fizik Dalında En İyi MSc Tezi"nden, Dijital Camera Magazine'in "Yılın Fotoğrafçısı" ödülüne, KTR Reklam Festivali'nde altın, gümüş ve bronz madalyalardan, Epica Ödülleri'ndeki bronz madalyaya kadar birçok ödülü sayabiliriz. Ödüller sizi motive ediyor mu? Şöhreti önemser misiniz?

Ben çoğunlukla tam tersine inanırım. Şöhreti önemsemek, sizi ödül kazanmanız için motive eder. Benim için en büyük ödül, çalışmalarımın başka insanlar tarafından beğenilmesidir. Memnun olmam için bu yeterli.

Dünyada "Andrzej Dragan" adında bir ülke olsaydı, nasıl bir yer olurdu? Bayrağı neye benzer, ulusal marşında ne gibi sözler bulunurdu?

Her zaman büyük bir şehrin ortasında, bir gökdelenin çok yüksek katlarından birinde küçük bir yer satın almak istemişimdir. Şehri ve yoğun trafiği görebileceğim, kalabalığı ve gürültüyü hissedebileceğim bir yer... Bir mesafeden dünyayı izlememe olanak verecek bir yer... Kimsenin beni görmeyeceği ve rahatsız edemeyeceği... Birkaç hafta önce bu hayalimi gerçeğe dönüştürdüm ve bugün, iki tarafı tamamen pencerelerle kaplı olan 20. kattaki bu yeri, her zaman istediğim şekle getirmek için yeniden yaratıyorum. İşte benim küçük krallığım bu olacak. Görkemli bir bayrağı veya marşı yok. Sadece sessiz bir gözlem noktası...

Bak Dergisi'nde bu sayımızın konusu "Korku". Yaşamınızda ne gibi korkular var? Bu sözcük size neleri ifade ediyor?

Belki de hayatta en çok nefret ettiğim şey zaman kaybıdır. Bu yüzden kırmızı ışıkta durmayı sevmem. Bu gerçek bir korku değil çünkü zaman kaybını engellemenin birçok yolu var. Ama bazen, bilimsel işlerimle ilgili olmak üzere, amaçlarıma ulaşamayacak olmanın korkusunu yaşıyorum. Ortada bir sorun var, büyük bir sır. Şimdiden yıllardır üzerinde düşünmüş olduğum bir sır. Şu anda en büyük emelim, onu çözmek. Yaklaştığımı hissediyorum ama aynı zamanda da başaramamaktan korkuyorum. Bu sıralar mücadele ettiğim korkum bu.