Gürcan Özkan
Illustrator / Bak 13
www.gurcanozkan.com
English
Türkçe
You are a companion of a generation that experiences the biggest cliffs in terms of technological improvements. You were born in 1963; (thus) you were 5 years old when the first television broadcast took place in Turkey. You were able to watch the very first colored TV broadcast in 1976. Personal computers, cellular phones, mobile devices and just then we arrived to the year 2008. What do you think when you compare the past -which had a weak sense of technology- with the present that has a wide effect of our lives today.Do you miss those days when you feel the difference between human relations back then and now?
We live in an era that is imposed that time is insufficiant and everything moves on so fast. I think this "we must be fast" feeling dazes everybody.There are things that technogolgy gives in and things that technology takes away. Balancing this is in our own hands. The speed of communication is increased but i doubt that correct communication is established. In the name of being fast, the speed of the mechanism of intelligence and mind, and the balance between mind and thinking correctly is corrupted against the beauty and the truth...Yes, i was born in the magical days of radio (my best compliments to Woody Allen); i grew up with television (fortunately it has never been an invention that i was interested in), we were a generation fed on books and we used to shine our souls with music and art.
I was born in Kırcaali, Bulgaria. Without knowing a single word in bulgarian, i started my education at a Bulgarian school. I learned this language by burying myself into the books and i began to pursue international children's literature.I first noticed "illustration" back then those years. By the time i was 9 years old, from my eyes, illustration had already penetrated in my soul. We immigrated to Turkey with my family in 1992. I told my father that i had decided to become an artist.I could feel the difference between a drawing and an illustration but i couldn't put into words back then... as if it wasn't enough, i started to pay attention to other points of the books that had the best typography and emblems.I began to be interested in issues such as graphic design, printing and how it works. Besides, i started to read cartoon magazines and began to draw cartoons. At the age of 13, i found myself at Gırgır Magazine in front of Oğuz Aral. By the time i was 17, when i started to draw professionally for Gırgır Magazine, i was roaming among the paper spools and the rotary press. I still cannot forget the smell of the paint.
For years; your works took place at humor magazines such as Gırgır, Limon, Hıbır, Leman. At the point we arrived today, our country suffers the most in humor and caricature publications just like in the other issues. The Prime Minister is furious about the caricatures that critize him, he sues the cartoonists for a great amount of money, some groups of people threatens the magazines who publish such cartoons...
To create a magazine also brings social responsibility and that's why i've always been interested in it. A kind of an effort to increase the social quality. However, for sure, there must a delicate elegance while doing it. In the period of time when the total circulation of Gırgır Magazine reached to 500 thousand, each of an issue was being read by at least 6 people. ıt was a great deal of burden on my shoulders and the 12 September coup d'état had just arrived. The first serious critique to the period of coup d'état came from humorists. I stood trial for insulting Turgut Özal. Yet, it was a political criticism. I couldn't get passport for 3 to 4 years. My purpose was to visit museums abroad. We turned towards intelligently made indirect expressions. Turgut Özal was begging for money from IMF with showing the caricatures we had drawn. While i was desiring to becoma a cartoonist, i found myself as a magazine person. If the Prime Minister has no sense of humor, the society evolves into an oppressive structure. Even back then, in the period of 12 September coup d'état, journalists and cartoonists hadan't been sued as much of today.
I believe that the monopolization of the media ended the independency of the humor magazines. Current magazines are skipping something, they have become marginal publications of the sub-culture groups. To sum up; " It is hard to live in a place that has no humor, however it is impossible to live in a place that everything's a humor." Bertold Brecht.
How do you evaluate the situation that your country and the world are in? What kind of a future do you predict for the next generations?
Actually, i'm an unhealable optimist but global warming, energy problems, consumerism as if it is referred to modernity, the global sharing fights that are shown as ideological and religious discrimination make me feel bad, for sure. In such a period of time that means of communication has improved widely, too much information and the density of images also became the biggest obstacle for us to create a conscious. I think this is the biggest paradox of our era, while it's getting faster to reach information, multiplicity of information is not helping us to form a conscious. Amazing things are done in this world but when we look at the things happenning in the background, when we see the whole picture, we ruin the world. This is a determination, if there's anyone who sees this as pessimism, i'm sorry but this is the situation.
How often do you use computer in your illustration work? Do you agree that the technological improvements that creates the digital art mentality hits the originality and the sincerity of the illustration art?
I have passed through digital environment since 1993. Being able to use conventional technics is an advantage to capture the same tastes in digital environments. Opportunities such as, layers, spot channels and path were just a dream before but today they are the ordinary truths of our daily lives. Even a copying machine is an answer with Neville Brody, to "how to use it in art in a adverse and rightful way". I believe that freedom and sincerity begin and end in our minds; of course the tools still have great importance but the thing that determines the context and makes the choices is still the person. An illustrator friend of mine draws children books from Turkey for a publishing house in USA via british illustration agency. All of this process is being held in couple of months thanks to discoveries such as mail and Skype. Nowadays, most of the members on my site is from Malasia. I think a magazine and a blog introduced my site. This is the part that amazes me everytime even though i use internet very often.
Since the collage aesthetic is put in a place art history by dadaists and surrealists, it reached the top level of the collage aesthetic and manipulation sensitivity with the help of desktop publishing technology and the improvements of programs. It became easier to use it in creating different results by arranging different forms on different bases instead of attaching importance to the creation of the form. Now then, the boundaries among different ideas, styles,techniques and personalities are transferred to eachother and become indistinct.
I always start my illustrations by drawing sketches with a pencil and a paper... (it has always been this way and it will always be this way.) Among those sketches, i finalise the one which is approved and scan it through digital environment. According to the purpose, i do coloring with appropriate program and style such as using Adobe Photoshop, Painter or Freehand. The works that I had done with watercolor, gouache, acrylic and air brush 10-12 years ago, I make them with Wacom tablet in digital environment today. Having experience and knowledge in such tools and techniques made easier for me to find the same tastes and styles in digital environment. At first in early 90s, I was disappointed by the low capacity of computers and the softwares that could not meet the needs of the customers. Those years, million colors were just a dream. However today, they exactly meet all my needs. A Mac with 2.5 GHz G5 dual processor, a wacom tablet are standing next to my conventional tools. Internet changed my life completely. My website stands as my portfolio in a distance that everyone can reach. Sketches come via mail and go via mail. In fact, now then more time is left for myself. I can follow the illustion works in the world closer and it is easier to follow new tendencies and my favorite illustrators. Nowadays, i've been searching for new techniques in vectoral illustrations and I design characters for 3d animations. The problem I had to dealt with Corel Painter because of its interface is solved now ( the ones who use Adobe Photoshop densely would know it, Painter stood as if it's for left-handed people, as if it was created for some other operating system; almost more complicated than Maya's organic menu system ) and now I'm able to have the more warm peinture atmosphere. The 3d programmes and the its artists have developped considerably. Now then we can form a product even in the production test process and we can present it to the client with label applications on it with QuickTime VR. The transparency between the disciplines reach at a point that staying distant to it or resisting it causes you look conservative and unprogressive.
Could you talk about your work environment please? What are the things that are always on your desk?
My acrobat lamp, my brush (Bruch Pen), pencils, papers and my computer. Plus, I always work with music at the background.
What can't you put up with in your room?
Anything that comes between my pencil and my paper.
You do the works of the prestigious labels of advertisement agencies in Turkey that has foreign partnerships. Even though it looks like a pleasant job with beneficial working progress, when we dig in the depth of it, it's possible to say that it brings lots of distress along with it. How do you comment on the way advertisement agencies work in Turkey, the attitude of art directors and creative directors and in general the situation that this sector is in? Which of the absences should be filled or which mistakes should be corrected in order to make the sector more powerful and have a word in international arena?
I personally pay attention to the work that is given to me if it's something new and if it contributes something to me instead of considering the company's greatness or smallness. I love to enforce my boundaries. The work I'm doing must make me excited. I'm 45 years old and recently i began to be satisfied with my works. Shortly, the game has just begun.
20 years ago, there were 40-50 illustrators in İstanbul; now 70% of it quitted the job. The sector must question the reason why. To become strong and have a word in international arena, the international norms must be performed in this country. You can not expect same results from someone as if he lives in Paris when he has problems in budget, in working style, inappropriate durations and who works 20 hours per day. We plan to prepare a humour book with our illustrator friends that we used to plan to make an annual with. It is called : " The dialogues with customer representatives that kills."
In Turkey, the way advertisement agencies work, the status of art directors and creative directors are sacrified by the choices of the purchasers and customer representatives. I believe that "Incomplete Manifesto for Growth" by Bruce Mau must be read at least once every night before falling asleep.
Famous American artist Norman Rockwell says: " Some people show courtesy and call me a painter. I personally define myself as an illustrator, though." Both in Turkey and in the world, it is known that there's an invisible line between a painter and an illustrator. What do you think about that?
This modest answer caused by self-confidence and the love of his job, includes the sense of humor that i've felt in his illustrations. This polite reply that is slightly covered with modesty looks like the explanation that I oftenly have to use.
Illustration is made to create a unity with specially produced typography and a message within in order to transfer information. Illustration provides to be focused on the given information by offering something different than the expected.
If you had the chance to go back to your youth and form your whole life in a way that you desire, what would you do about the things you have today, or the things you can not have for certain reasons? What kind of changes and adjustments would you do with the issues such as the country you live in, the job you have and the people you met?
I graduated from MÜGSF Graphic Arts Department and I studied illustration as an optional lecture. Talent in drawing is important but not enough. It is also important to dominate in convenient drawing and coloring techniques. The discipline to carry out a project with the institution or the person that makes the design is significant. To put into practise the idea correctly that has already been located depends on your discipline and talents. Lots of illustrator friends I know has come to a deadlock at this point and could not finalize these works, considered this situation as a pressure on their artistic personalities and withdrawn from this field. It needs to lead this process properly.
First of all, in the process of designing, a pattern and an image is needed according to the concept and if it's an illustration that can be an answer to that an illustrator who can work with it in proper style needs to be found and perform this work with him. This is about the personality of the artist. He creates a style by being an expert in a technique that he likes. An art director that needs to work in that style asks for him to do the work if he's the right person to do it. Unfortunately, those kind of professions haven't been formed in Turkey, yet. An illustrator can be asked for any kind of work in any kind of style, here. The reason is still there hasn't been any illustration agencies established in this sector. It would be an option to have different illustrations with different styles in such an agency. For a proper work, it needs to be worked with a proper illustrator. It's impossible and unnecessary for an illustrator to meet the needs of any style of work. I wish I could make such an institute become real. I also have some projects on children books and cartoons. I want to give its due when I have enough time. Currently, I'm designing characters for a 3d cartoon project.
If you had an unlimited budget just to be able to use in illustration field, what would you like to do? ( For instance; an international profession institution for illustrators, an illustration museum or an illustration school which has a department in each country in the world... etc.)
I would establish an illustration school but it would a post-university kind. Somewhere that Milton Glaser, Brad Holland, Gennadij Spirin or Tadahiro Uesugi could teach in.
The theme of 13th issue of Bak Magazine is "fear". What does this word symbolise you? What do you imagine ?
Fear is what we don't know, what we can not understand. The best answer is given by Krishnamurti; "Fear pushes us into illusions by covering the truth like a wrap. We accept the non-truth as a truth and the truth as a non-truth. The perception of this twisted truth is called illusion. This illusion always brings division, conflict, violence and war along with it.
Teknolojik gelişmeler açısından bakıldığında en büyük uçurumu deneyimlemekte olan nesillerden birinin mensubusunuz. 1963 yılında dünyaya geldiniz, Türkiye'de ilk televizyon yayını yapıldığında 5 yaşındaydınız. İlk renkli televizyon yayınını ise 1976 yılında izleyebildiniz. Kişisel bilgisayarlar, cep telefonları, taşınabilir aygıtlar, dokunmatik ekranlar derken 2008 yılına geldik. Teknolojinin varla yok arasında olduğu o dönem ile, hayatın her alanına girdiği bugünkü ortamı karşılaştırdığınızda ilk olarak aklınıza neler geliyor? İnsan ilişkilerinin iki zaman dilimi arasındaki farklılığını hissettiğinizde o günleri özlüyor musunuz?
Sürekli zamanın çok az olduğu empoze edilen, her şeyin çok hızlı ilerlediği bir zamanda yaşıyoruz. Bu “hızlı olmalıyız” duygusu herkesi sersemletiyor bence…Teknolojinin getirdikleri ve götürdükleri var. Bunu dengelemek yine insanın kendi elinde. İletişimin hızı arttı ama doğru iletişim kurulabiliyor mu, şüpheliyim. Zeka ile aklın işleyiş hızı ve akıl ile doğru düşünme arasındaki denge, daha hızlı olmak adına, güzel ve doğru aleyhine bozuluyor…
Evet, sihirli radyo günlerinde doğdum,(Woody Allen’e saygılar) televizyonla büyüdüm,(neyse ki ilgimi çeken bir icat olmadı) kitapla beslenen bir kuşaktık, ruhumuzu müzik ve resimle parlatırdık.
Ben Bulgaristan’da, Kircaali‘de doğdum.7yaşımda ilkokula başladığımda tek kelime Bulgarca bilmeden bir Bulgar okulunda eğitime başladim. 2 yıl boyunca sadece kitaplara gömülerek bu dili oğrendim ve dünya çocuk edebiyatını takip etmeye başladım. İllüstrasyonların farkına ilk bu yıllarda vardım. İllüstrasyonun gözlerimden ruhuma işlemesi, 9 yaşıma kadar gerçekleşmişti bile. 1992 yılında ailemle birlikte Türkiye’ye göç ettik. Babama ressam olmaya karar verdiğimi söylemiştim. Resim ve illüstrasyon arasındaki farkı hissediyor ama tam dile getiremiyordum…Bu yetmezmis gibi bir de tipografisi ve amblemleri en iyi olan kitaplardaki başka noktalara dikkat etmeye başlamıştım. Grafik tasarım, baskı yoluyla çoğaltma ve bunun nasıl olduğu gibi konular da kafamı kurcalar oldu. Bir yandan da karikatür dergileri okumaya ve karikatür çizmeye başlamıştım. 13 yaşımda, dönemin efsane dergisi Gırgır’da, Oğuz Aral’ın karşısında bulmuştum kendimi ..17 yaşımda Gırgır Dergisi’nde profesyonel olarak çizmeye başladığımda matbaa bölümüne geçip kağıt bobinler ve rotatifler arasında dolaşıyordum. O boya kokusunu hala unutamam.
Yıllar boyunca; Gırgır, Limon, Hıbır, Leman gibi mizah dergilerinde çalışmalarınız yer aldı. Bugün gelinen noktada, ülkemiz, birçok alanda olduğu gibi, karikatür ve mizah yayınları konusunda da en sıkıntılı dönemlerinden birini yaşıyor. Başbakan, kendisini eleştiren karikatürlere ateş püskürüyor, çizerlere yüklü tazminat davaları açıyor, bazı çevreler, söz konusu karikatürleri yayımlayan dergilere tehdit mesajları gönderiyor...
Dergi yapmak toplumsal bir sorumluluk da verdiği için, hep ilgimi çekti. Bir çeşit toplumsal kaliteyi artırma çabası. Ama bunu yaparken çok ince bir zerafet gerekiyor tabii ki. GIRGIR Dergisi’nin 500 binler tirajını yakaladığı dönemde her dergi sayısı en az 6 kişi tarafından okunurdu...Omuzumuzdaki müthiş büyük bir yüktü ve12 Eylül darbesi olmuştu. Darbe dönemine ilk ciddi eleştiri mizahçılardan geldi. Ben deTurgut ÖZAL’a hakaret etmekten yargılandım. Oysa politik bir eleştiriydi, 3-4 sene pasaport alamadim. Amacim da yurtdışında müzeleri dolaşmaktı. İndirekt anlatımlardan zekice yapılmış dolaylı anlatımlara yöneldik. Turgut ÖZAL bizim çizdiğimiz karikatürleri gösterip IMF’den para dileniyordu. Kendimi sadece karikatürist olmak isterken, dergici olarak da buldum. Başbakanın mizah duygusu yoksa toplum basıcı bir yapıya evrilir. 12 Eylül döneminde bile bu kadar gazeteci ve karikatürist mahkemeye verilip yargılanmadı.
Medya dünyasının tekelleşmesi bence mizah dergilerinin bağımsız duruşunun sonu oldu. Var olan dergiler de bir şeyleri es geçiyorlar, alt kültür gruplarının marjinal yayınları haline geldiler.
Özetle "Mizahın olmadığı yerde yaşamak zor, ama her şeyin mizah olduğu bir yerde de yaşamak olanaksızdır"
BERTOLD BRECHT
Buradan hareketle, ülkenizin ve dünyanın içinde bulunduğu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz? Sizden sonraki nesiller için nasıl bir gelecek öngörüyorsunuz?
Ben aslında iflah olmaz bir iyimserim ama küresel ısınma, enerji sorunları, modernite diye önümüze konan tüketim çılgınlığı, ideolojik ve dinsel ayrımcılıklar gibi gösterilen küresel paylaşım kavgaları elbette keyfimi kaçırıyor. İletişim araçlarının bu kadar geliştiği bir dönemde bu kadar fazla fazla bilgi ve imge bombardımanı bir bilinç oluşturmamızın da önündeki en büyük engel durumuna geldi. Çağımızın en büyük paradoksu bence bu, bilgiye erişim bu kadar hızlanırken bilgimizin çokluğu da bilinç oluşturmamıza fayda sağlamıyor. Harika şeyler yapılıyor bu dünyada, ama arka planda olanlara baktığımızda, resmin tamamını gördüğümüzde, dünyayı mahfediyoruz. Bu bir saptama, karamsarlık olarak görenler varsa üzgünüm ama durum bu.
İllüstrasyon çalışmalarınızda bilgisayarı ne sıklıkta kullanıyorsunuz? Dijital sanat anlayışını ortaya çıkaran teknolojik gelişmelerin, illüstrasyon sanatının özgünlüğüne ve samimiyetine darbe vurduğu görüşüne katılıyor musunuz?
93 yılından beri dijital ortama geçtim. Konvansiyonel tekniklere hakim olmak dijital ortamlarda aynı tadı yakalamak için bir avantaj. Layers kullanımı, spot channels, path gibi olanaklar eskiden rüyaydi şimdi gündelik hayatın sıradan bir gerçeği. Fotokopi makinası bile Neville Brody ile sanatta aykırı ve doğru nasıl kullanılıra bir cevaptır. Özgünlük ve samimiyet bence kafamızda başlar ve biter, araçların tabii ki önemi var ama içeriğine katkısını belirleyen ve seçimleri yapan temelde hala insan. Bir illüstratör arkadaşım İngiliz illüstrasyon ajansı aracılığı ile ABD’deki bir yayınevine Türkiye’den çocuk kitapları resimliyor. Tüm bu süreç mail, Skype gibi keşifler sayesinde bir kaç ayda sonuçlanıyor..Şu aralar web siteme en çok üye Malezya’dan oluyor. Sanırım bir dergi veya blog benim siteyi tanıttı. İşte internetin sürekli kullanmama rağmen beni hala hayrete düşüren yönü bu.
Dadaist’ler ve sürrealist tarafından kolaj estetiği sanat tarihindeki yerini aldığından bu yana,Masa üstü yayıncılık teknolojisi ve programlarının gelişmesi ile en yüksek seviyede kolaj estetiği ve manipilasyon duyarlılığına ulaşıldı. Form yaratmaya verilen önem yerine farklı formları başka bir düzlemde farklı bir şekilde düzenleyip bambaşka bir sonuç yaratmak için kullanmak kolaylaştı. Farklı fikir, stil ,tekniklerin ve kişiliklerin arasındakı sınırlar bir birine geçişmeye, belirsizleşmeye başladı artık.
İllüstrasyon çalışmalarıma her zaman kağıt ve kalemle taslaklarını çizerek başlıyorum...( Bu her zaman böyle oldu ve her zaman da böyle olacak.) Bunlar arasından onaylananın final çizimini tamamlayıp tarayarak dijital ortama aktarıyorum. Amaca göre uygun program ve stilde renklendirmeyi Adobe Photoshop, Painter veya FreeHand programları ile yapıyorum. 10-12 yıl önce sulu boya, guaj, akrilik, air bruch ile yaptığım çalışmaları artık dijital ortamda wacom tablet kullanarak yapıyorum. Bu malzemeler ve teknikler hakkında bilgi ve tecrübem olması dijital ortamda bu tatları ve stilleri yakalamamda işimi çok kolaylaştırdı. 90’lı yılların başlarında bilgisayarların kapasite düşüklüğü ve yazılımların henüz ihtiyaçlara tam cevap verememesi ilk başta bende hayal kırıklığıı yaratmıştı. Milyon renk henüz bir hayaldi o yıllarda. Fakat bugün ihtiyaçlarıma tam olarak cevap veriyorlar. 2.5 GHz G5 çift işlemcili bir Apple, Wacom tablet, konvansiyonel malzemelerimin yanında duruyor. İnternet hayatımı tamamen değiştirdi. Web sitesi portfolyom olarak herkesin de ulaşabileceği uzaklıkta duruyor. Taslaklar maille geliyor, maille gidiyor. Hatta artık bana daha cok zaman kalıyor. Dünyadaki illüstrasyon çalışmalarını daha yakından takip edebiliyorum,eğilimleri ve sevdiğim yabancı illüstratörleri takip etmem kolaylaştı. Son zamanlarda vektör illüstrasyonlar üzerine yeni teknikler araştırıyorum ve 3d animasyon için karakter tasarımlar yapıyorum. Corel Painter’la ara yüzü nedeniyle yaşadığım sorun (Yoğun olarak Adobe Photoshop kullananlar bilir, Painter sanki solaklar icin yapılmış gibi dururdu. Sanki başka bir işletim sistemi için yaratılmış gibiydi. (Neredeyse Maya’nın organik menü sisteminden daha karışık bir hali vardı.) son sürümünde aşıldı ve istediğim daha sıcak pentür havasını yakalayabilir oldum. 3D programları ve sanatçıları kayıtsız kalınamayacak kadar işi ilerlettiler. Artık bir ürün henüz üretim testleri aşamasında bile modellenip üzerindeki etiket uygulamalarını modelde QuickTime VR ile müşteriye sunabiliyoruz. Disiplinler arasındaki geçirgenlik öyle bir noktaya geldi ki, direnmek, uzak kalmaya çalışmak, muhafazakar ve gerici bir duruma düşmenize neden oluyor.
Bize çalışma ortamınızdan bahseder misiniz? Masanızdan eksik etmediğiniz şeyler nelerdir?
Akrobat lambam, fırçam (Bruch Pen) kalem kağıtlarım ve bilgisayarım. Bir de her zaman müzik eşliğinde çalışırım...
Odanızda neyin varlığına dayanamazsınız?
Kağıt ve kalemimin arasına giren hiç bir şeye...
Türkiye'de yabancı ortaklıklı saygın reklam şirketleriyle prestijli markaların işlerini yapıyorsunuz. Dışarıdan bakıldığında keyifli ve kazançlı bir çalışma süreci olduğu düşünülse de, derinine inildiğinde birçok sıkıntıyı da beraberinde getirdiğini söylemek mümkün. Türkiye'deki reklam ajanslarının çalışma biçimlerini, sanat yönetmenlerinin ve yaratıcı yönetmenlerin tutumunu ve genel olarak reklam sektörünün içinde bulunduğu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz? Sizce sektörün daha da güçlenmesi ve uluslararası arenada söz sahibi olabilmesi için hangi eksikler tamamlanmalı veya hangi hatalar düzeltilmeli?
Çalıştığım firmaların büyüklüğü veya küçüklüğünden öteye istenen işin benim için yeni bir şey olmasını ve bana bir şey katıp katmadığına dikkat ederim. Sınırlarımı zorlamayı severim. Yaptığım işin beni heyecanlandırması gerekir. 45 yaşındayım ve yeni yeni yaptığım işlerden memnun olmaya başladım. Kısacası oyun yeni başladı.
İstanbul’da 20 yıl önce 40-50 illüstratör vardı, şu anda %70‘i işi bıraktı. Bunun nedenini sektör sorgulamalı. Sektörün daha da güçlenmesi ve uluslararası arenada söz sahibi olabilmesi için uluslararası normların bu ülkede de uygulanması gerekir. Çalışma biçiminden, bütçe sorunlarından, uygun olmayan sürelerden, günde 20 saat çalışan insanlardan, Paris’te yaşıyormuş gibi sonuçlar alması beklenemez. Eskiden bir annual hazırlamayı düşündüğümüz illüstratör arkadaşlarımızla artık bir mizah kitabı hazırlamayı düşünüyoruz. Adı da “Müşteri temsilcileriyle kahreden diyaloglar”.
Türkiye'deki reklam ajanslarının çalışma biçimleri, sanat yönetmenlerinin ve yaratıcı yönetmenlerin konumu, satın almacılar ve müşteri temsilcilerinin seçimlerine kurban ediliyor.
Bruce Mau’nun ”Gelişim İçin Tamamlanmamış Manifesto”sunu her gece yatmadan bir kez okumak gerekiyor bence.
Ünlü Amerikalı sanatçı Norman Rockwell, "Bazı insanlar nezaket göstererek bana ressam diyorlar. Ben ise kendimi hep illüstratör olarak tanımlıyorum" diyor. Hem Türkiye'de, hem de dünyada, ressamlar ile illüstratörler arasında görünmez bir çizginin olduğu bilinir. Siz bu durumu neye bağlıyorsunuz?
Kendine güveni ve mesleğine olan sevgisinden kaynaklanan bu alçakgönüllü cevap, illustrasyonlarında da hissettiğim humor duygusunu da içinde barındırıyor zaten.Tevazu ile üstünü hafifçe örttüğü nezaketli cevap benim de çok sık kullanmak zorunda kaldığım açıklamaya çok benziyor.
Illüstrasyon basılabilen ve bilgi iletmek icin özel olarak üretilmiş tipografi ve mesajıyla birlikte bütünlük oluşturmak için yapılır. İllüstrasyon beklenenden değişik bir şey sunarak verilen bilgiye odaklanmayı sağlar. Yani bir anlamda “Dar alanda kısa paslaşmalar” diyebiliriz.
Gençliğinize geri dönme ve tüm hayatınızı dilediğiniz yönde yeniden şekillendirme şansınız olsaydı, şu an sahip olduğunuz veya belli sebeplerle olamadığınız şeyler hakkında neler yapardınız? Yaşadığınız ülke, yaptığınız iş, tanıştığınız insanlar gibi konularda ne gibi yenilik veya düzenlemeler isterdiniz?
MÜGSF Grafik Sanatlar Bölümü mezunuyum ve illüstrasyonu seçmeli ders olarak okudum Çizim yeteneği önemli ama sadece bu yeterli değil. Amaca uygun çizim ve renkleme teknikleri konusundaki hakimiyet de önemli. Tasarımı yapan kurum veya kişi ile birlikte proje yürütebilme disiplini önemlidir. Size gelmeden zaten konumlandırılmış olan bir fikri doğru olarak uygulayabilmek, sizin yeteneğiniz ve disiplininize kalmıştır. Tanıdığım bir sürü çizer arkadaşım bu noktadan sonra tıkanıp bu illüstrasyon çalışmalarının arkasını getiremeyip, sanatçı kişiliklerine bir baskı olarak algılamış ve bu alandan çekilmişlerdir. Bu etkileşimli çalışma sürecini doğru bir şekilde yönetmek gerekiyor.
Öncelikle tasarım aşamasında konseptin gereği bir desene veya imgeye ihtiyaç duyuluyor ve buna cevap verecek şey gerçekten illüstrasyonsa bunu için, bunu uygun stilde çalışabilecek illüstratörü bulup, onunla bu çalışmayı yapmak gerekiyor. Bu sanatçının kişiliğiyle ilişkili bir şeydir. Hoşlandığı bir teknik veya konuda yetkinleşmesiyle bir stil yaratır. O stilde bir çalışmaya ihtiyaç duyan bir sanat yönetmeni doğru kişi oysa ondan işi yapmasını ister. Türkiye’de bu uzmanlık alanları henüz oluşmadı maalesef. Bir illüstratörden her konuda, her stilde iş istenebiliyor.
Bunun nedeni de sektörün içinde hala bir illüstrasyon ajansının kurulamamasıdır. Bu ajansta farklı üslupta, tekniklerde ve alanlarda yetkinleşmiş illüstratörlerin olması seçenek oluşturacaktır. Doğru iş için doğru illüstratörle çalışmak gerekir. Bir illüstratörün her tarzda işe cevap verebilmesi imkansızdır, gereksizdir de. Böylesi bir kurumsallaşmayı hayata geçirmek isterdim. Ayrıca çocuk kitaplari ve çizgi filmlerle ilgili projelerim vardı, hala da var.Zamanım olursa hakkını vermek istiyorum.
Şu anda 3D bir çizgi film projesi için karakter tasarımları yapıyorum.
Yalnız illüstrasyon alanında kullanabileceğiniz sınırsız bir bütçeye sahip olsaydınız, nasıl bir projeye imza atmak isterdiniz? (Örneğin; uluslararası bir illüstratörler meslek kuruluşu, bir illüstrasyon müzesi, dünyanın her ülkesinde şubesi bulunan illüstrasyon okulu, vb.)
Bir illüstrasyon okulu kurardım, ama bu üniversite sonrası bir okul olurdu. Milton Glaser, Brad Holland,Gennadij Spirin veya Tadahiro Uesugi gibi ustalarin ders verebileceği bir yer.
Bak Dergisi'nin 13. sayısında konumuz "Korku". Bu sözcük size neyi ifade ediyor? "Korku"denince gözünüzde neler canlanıyor?
Korku bilmediğimizdir, anlayamadığımızdır. Bu konudaki en iyi cevabı Krishnamurti verilmiştir. “Korkularımız gerçekliğin üzerini bir örtü gibi kaplayarak bizi yanılsamalara iter. Gerçek olmayanı gerçek kabul ederiz ve gerçek olanı da gerçek olmayan. Gerçekliğin bu çarpıtılmış algılanışına yanılsama ya da illüzyon denir. Bu yanılsama ise her zaman bölünme, çatışma, şiddet ve savaşı da beraberinde getirir.”